İşte Karl von Terzaghi hakkında kapsamlı bir markdown formatında bilgi:
# Karl von Terzaghi
**Karl von Terzaghi** (2 Ekim 1883, Prag - 25 Ekim 1963, Winchester, Massachusetts), Avusturyalı bir inşaat mühendisi ve jeologdu. **Zemin mekaniği**nin kurucusu olarak kabul edilir ve geoteknik mühendisliğinin öncülerindendir.
## Hayatı ve Kariyeri
### Erken Yaşamı ve Eğitimi
Karl Terzaghi, Prag'da (o zamanlar Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası) doğdu. Babası subaydı ve Karl da askeri bir eğitim almayı planlıyordu. Ancak, matematik ve doğa bilimlerine olan ilgisi onu mühendislik okumaya yöneltti. 1904'te Graz Teknik Üniversitesi'ne kaydoldu ve 1904'te makine mühendisliği diploması aldı. Mezun olduktan sonra bir süre teorik mekanikle uğraştı, ancak daha sonra pratik mühendislik alanına yöneldi.
### Kariyerinin Başlangıcı
1912'de Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti ve çeşitli inşaat projelerinde çalıştı. Bu deneyimler, zeminlerin davranışları hakkında daha fazla bilgi edinmesine ve zemin mekaniği konusuna olan ilgisinin artmasına neden oldu. 1916'da İstanbul'a gelerek [İstanbul Teknik Üniversitesi](https://www.nedemek.page/kavramlar/İstanbul%20Teknik%20Üniversitesi)'nde (o zamanki adıyla Mühendis Mekteb-i Âlisi) ders vermeye başladı. İstanbul'daki görevi sırasında zemin mekaniği üzerine araştırmalar yapmaya ve laboratuvar kurmaya başladı.
### Zemin Mekaniği Alanındaki Katkıları
Terzaghi, zemin mekaniği alanında devrim niteliğinde çalışmalar yapmıştır. Zeminlerin gerilme-deformasyon davranışlarını anlamak için deneysel ve teorik yaklaşımları birleştirmiştir. Özellikle, **etkin gerilme ilkesi** (effective stress principle) olarak bilinen kavramı geliştirmiştir. Bu ilke, zeminlerin davranışını anlamak ve tahmin etmek için temel bir araç haline gelmiştir.
Etkin gerilme ilkesine göre, bir zemindeki toplam gerilme (σ), taneler arası gerilme (σ') ve gözenek suyu basıncının (u) toplamına eşittir:
`σ = σ' + u`
Zeminlerin dayanımı, sıkışabilirliği ve geçirimliliği gibi özelliklerinin etkin gerilmeye bağlı olduğunu göstermiştir.
### Akademik Kariyeri ve Diğer Çalışmaları
1925'te Terzaghi, Viyana Teknik Üniversitesi'nde zemin mekaniği profesörü oldu. Viyana'da geçirdiği süre boyunca, zemin mekaniği alanında birçok önemli araştırma yaptı ve birçok öğrenci yetiştirdi. 1938'de Nazi Almanyası'nın Avusturya'yı ilhak etmesi üzerine Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti.
ABD'de Harvard Üniversitesi'nde ders verdi ve danışmanlık yaptı. Dünya çapında birçok önemli inşaat projesinde danışman olarak görev aldı. Örneğin, [Nil Nehri](https://www.nedemek.page/kavramlar/Nil%20Nehri) üzerindeki [Asvan Barajı](https://www.nedemek.page/kavramlar/Asvan%20Barajı)'nın inşaatında önemli rol oynamıştır.
### Önemli Eserleri
* *Erdbaumechanik auf bodenphysikalischer Grundlage* (1925)
* *Theoretical Soil Mechanics* (1943)
* *Soil Mechanics in Engineering Practice* (Ralph B. Peck ile birlikte, 1948)
## Mirası
Karl von Terzaghi, zemin mekaniği alanındaki çalışmalarıyla mühendislik dünyasında kalıcı bir iz bırakmıştır. Onun çalışmaları, geoteknik mühendisliğinin temelini oluşturmuş ve mühendislerin zeminlerin davranışını daha iyi anlamalarını sağlamıştır. Zemin mekaniği prensiplerini kullanarak güvenli ve ekonomik yapılar inşa etme imkanı sunmuştur. Terzaghi'nin geliştirdiği yöntemler ve kavramlar, günümüzde hala yaygın olarak kullanılmaktadır.
## Ödüller ve Onurlar
* Norman Madalyası (Amerikan İnşaat Mühendisleri Derneği - ASCE)
* Frank P. Brown Madalyası
* James Watt Uluslararası Madalyası
Karl von Terzaghi, mühendislik tarihindeki en önemli figürlerden biri olarak kabul edilir ve zemin mekaniği alanındaki katkıları ile her zaman hatırlanacaktır.